Psychoanalyse en neurowetenschap - de geest in de machine
Psychoanalyse en neurowetenschap - de geest in de machine
Ariane Bazan
Een actuele psychoanalyse dient zich te verhouden tegenover eigentijdse wetenschappelijke, maatschappelijke en culturele ontwikkelingen. Zo maakten bijvoorbeeld de neurowetenschappen de voorbije decennia grote sprongen voorwaarts. Eindelijk kan worden aangetoond dat structuur en werking van de hersenen door omgevingsfactoren waaronder psychotherapie worden beïnvloed. Dankzij diverse technologieën kunnen niet alleen de anatomie, maar ook de werking van de hersenen gevisualiseerd worden. Voordeel is dat de per definitie verborgen en/of onzichtbare wereld van het psychische, van gedachten, gevoelens en fantasieën hierdoor wat meer 'hard' kan worden gemaakt. Er zijn wel nog vele vragen. Is het vandaag nog mogelijk kwesties van geheugen, bewustzijn en onbewuste processen los van hun fysiologisch correlaat te onderzoeken? Kunnen de neurowetenschappen theorieën over ontwikkeling, mentale structuur en functie, psychopathologie en behandeling helpen valideren? Kunnen verschillende metapsychologische stromingen aan neurowetenschappelijke bevindingen worden gecorreleerd of leiden ze tot tegenstrijdige gegevens? Zou de recente discipline van de neuropsychoanalyse een overkoepelende theorie kunnen leveren, waarin inzichten uit de neurowetenschappen worden geïntegreerd met een psychoanalytische aandacht voor de subjectieve ervaring?
Boeken over psychologie suggesties
- Tegen de zon in kijken - doodsangst en hoe die te overwinnen (Irvin D. Yalom)
- Het huis van je leven - Over de psychologie van het gelukkige evenwicht (Rene Diekstra)
- De (on)zin van het (on)bewuste (Liesbeth Gerritsen)
- Traumasporen - het herstel van lichaam, brein en geest na overweldigende ervaringen (Bessel van der Kolk)
- Scherprechter van de liefde (I.D. Yalom)
- Het gelijk van Spinoza - vreugde, verdriet en het voelende brein (Antonio Damasio)